قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران

قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران با اصلاحات و الحاقات بعدی مصوب 1351/12/22 مجلس شورای ملی
تعداد ماده: 11
سال تصویب: 1351

قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران :

ماده 1- برای هماهنگ کردن برنامه‌‌های شهرسازی به‌منظور ایجاد محیط زیست بهتر برای مردم همچنین به‌منظور اعتلای هنر معماری ایران و‌ رعایت سبک‌های مختلف معماری سنتی و ملی و ارائه ضوابط و جنبه‌‌های اصیل آن با در نظر گرفتن روش‌های نوین علمی و فنی و در نتیجه یافتن ‌شیوه‌های اصولی و مناسب ساختمانی در مناطق مختلف کشور با توجه به شرایط اقلیمی و طرز زندگی و مقتضیات محلی، شورایعالی شهرسازی و‌ معماری ایران تأسیس می‌شود. ‌

ماده 2- وظایف شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به شرح زیر است:

1 – بررسی پیشنهادهای لازم در مورد سیاست کلی شهرسازی برای طرح در هیأت وزیران.

2) اظهارنظر نسبت به پیشنهادها و لوایح شهرسازی و مقررات مربوط به طرح‌های جامع شهری که شامل منطقه‌‌بندی، نحوه استفاده از زمین، تعیین مناطق صنعتی، بازرگانی، اداری، مسکونی، تأسیسات عمومی، فضای سبز و سایر نیازمندی‌های عمومی شهر می‌باشد.

3) بررسی و تصویب نهائی طرح‌های جامع شهری و تغییرات آنها خارج از نقشه‌‌های تفصیلی.

4) تصویب معیارها و ضوابط و آئین‌‌نامه‌‌های شهرسازی.

ماده 3 (اصلاحی 1365/09/20)- اعضای شورایعالی شهرسازی و معماری ایران عبارتند از:

1) وزیر آبادانی و مسکن

2) وزیر کشور

3) وزیر اقتصاد

4) وزیر فرهنگ و هنر

5) وزیر آب و برق

6) وزیر کشاورزی و منابع طبیعی

7) وزیر جنگ

8) رئیس سازمان برنامه و بودجه

9) یک نفر از اعضای کمیسیون مسکن و شهرسازی و راه و ترابری مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون و انتخاب مجلس به عنوان ناظر در‌ جلسات شورایعالی شهرسازی و معماری شرکت خواهد کرد.

10) وزیر جهاد سازندگی.

11) وزیر راه و شهرسازی.

12)رئیس سازمان مدیریت بحران کشور

ریاست شورایعالی شهرسازی و معماری ایران با وزیر آبادانی و مسکن خواهد بود.

‌تبصره 1- در مورد بررسی طرح‌های جامع شهری و تغییرات آنها نظرات استاندار یا فرماندار کل و انجمن شهرستان و انجمن شهر و شهردار و‌ کارشناسان ذی‌صلاحیت کسب و مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

تبصره 2- جلسات شورا با حضور اکثریت اعضاء رسمیت خواهد داشت و تصمیمات شورا با حداقل 5 رأی معتبر خواهد بود.

‌تبصره 3- در صورتی‌که هر یک از اعضای شورا نتواند شخصاً در هر یک از جلسات شورا شرکت کند یکی از معاونان خود را به شورا اعزام‌ خواهد داشت. ‌

ماده 4- وزارت آبادانی و مسکن بجای دبیرخانه شورایعالی شهرسازی در تشکیلات خود واحدی ایجاد می‌کند که تحت نظر معاون شهرسازی‌ و معماری آن وزارت وظایف زیر را انجام دهد:

1- بررسی و اظهار نظر در مورد طرح‌های جامع شهری از طریق کمیته‌‌های فنی که اعضای آن به انتخاب اعضای شورایعالی شهرسازی و‌ مؤسسات ذیربط تعیین می‌شوند.

2- تهیه معیارها و ضوابط و آئین‌‌نامه‌‌های شهرسازی.

3- نظارت در تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی و جلب نظر انجمن شهر و شهرداری مربوط در حین تهیه طرح‌های تفصیلی.

4- نظارت در اجرای مراحل مختلف طرح‌های تفصیلی شهری.

5- ابلاغ مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به وزارتخانه‌‌ها و سازمان‌های مسئول و ارشاد و راهنمائی دستگاه‌های مربوط در مورد‌ مسائل ناشی از اجرای طرح‌های جامع شهری.

6- ایجاد یک مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.

7- جمع‌‌آوری اطلاعات و آمار اقتصادی و اجتماعی و شهرسازی و معماری.

8- تشکیل نمایشگاه‌ها از کارهای مختلف معماری و شهرسازی با همکاری سازمان‌های مربوط و انجام مسابقات شهرسازی و معماری و تشکیل‌ کنفرانس‌های لازم به منظور نیل به هدف‌های مذکور در این قانون.

ماده 5 (اصلاحی 1374/03/31)- بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان به‌وسیله کمیسیونی به ریاست استاندار (و در غیاب وی معاون عمرانی استانداری) و با عضویت شهردار و نمایندگان وزارت راه و شهرسازی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشاورزی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر ذی‌ربط و نماینده سازمان نظام مهندسی استان (با تخصص معماری یا شهرسازی) بدون حق رأی انجام می‌شود.

تغییرات نقشه‌های تفصیلی اگر بر اساس طرح جامع شهری مؤثر باشد باید به تأیید مرجع تصویب‌کننده طرح جامع (شورایعالی شهرسازی و معماری ایران یا مرجع تعیین شده از طرف شورایعالی) برسد.

تبصره 1 (اصلاحی 1365/09/25)- بررسی‌های فنی این کمیسیون برعهده کارگروه (کمیته) فنی کمیسیون متشکل از نمایندگان کمیسیون و مشاور طرح تفصیلی شهر می‌باشد.

تبصره 2 (الحاقی 1388/01/23)- دبیرخانه کمیسیون در سازمان مسکن و شهرسازی استان می‌باشد.

تبصره 3 (اصلاحی 1388/01/23)- در مورد شهرتهران معاونین ذی‌ربط وزراء راه و شهرسازی، کشور، نیرو، جهاد کشاورزی و معاونین رؤسای سازمان‌های حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و شهردار تهران (رئیس کمیسیون) و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر تهران بدون حق رأی، اعضاء کمیسیون می‌باشند.

محل دبیرخانه این کمیسیون در شهرداری تهران خواهد بود. جلسات کمیسیون با حضور اکثریت اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات کمیسیون حداقل با چهار رأی موافق معتبر است.

تبصره 4 (الحاقی 1388/01/23)- در صورت فقدان شورای اسلامی شهر در تهران، نماینده وزیر کشور و در سایر شهرها نماینده معرفی شده از سوی استاندار به جای رئیس شورای اسلامی شهر در کمیسیون ذی‌ربط شرکت خواهد نمود.

ماده 6- در شهرهائی که دارای نقشه جامع می‌باشند ثبت کل مکلف است در مورد هر تفکیک طبق نقشه‌‌ای که شهرداری براساس ضوابط طرح ‌جامع تفصیلی یا هادی تأیید کرده باشد اقدام به تفکیک نماید و در مورد افراز دادگاه‌ها مکلفند طبق نقشه تفکیکی شهرداری اقدام نمایند. هرگاه ظرف‌ مدت چهار ماه نقشه تفکیکی از طرف شهرداری حسب مورد به ثبت یا دادگاه ارسال نشود ثبت یا دادگاه نسبت به تفکیک یا افراز رأساً اقدام خواهند‌ نمود.

‌ماده 7- شهرداری‌ها مکلف به اجرای مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری ایران طبق مفاد ماده 2 می‌باشند.

تبصره- در موارد ابهام و اشکال و اختلاف نظر در نحوه اجرای طرح‌های جامع و تفصیلی شهری موضوع ماده 5 مراتب در شورایعالی شهرسازی ‌مطرح و نظر شورایعالی قطعی و لازم‌‌الاجرا خواهد بود.

‌ماده 8- کلیه سازمان‌های دولتی و وابسته به دولت مکلفند در صورت درخواست وزارت آبادانی و مسکن هرنوع اطلاع مربوط به شهرسازی و‌ معماری را در اختیار وزارت مذکور بگذارند. ‌

ماده 9- عقد قراردادهای مربوط بنقشه‌‌های جامع شهری با مهندسین مشاور همچنین تهیه شرح وظیفه فنی برای تهیه طرح‌های مذکور موکول به کسب نظر از وزارت آبادانی و مسکن خواهد بود. ‌

ماده 10- آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف وزارت آبادانی و مسکن و وزارت کشور تهیه و پس از تأیید شورایعالی شهرسازی و معماری به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

‌ماده 11- مواد 97 و 98 اصلاح پاره‌ای از مواد قانون شهرداری و قوانین و مقررات مغایر با مفاد این قانون از تاریخ تصویب این قانون ملغی است.

قانون فوق مشتمل بر یازده ماده و پنج تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز شنبه 1351/12/12 در جلسه روز سه‌ شنبه بیست و دوم‌ اسفند ماه یک‌هزار و سیصد و پنجاه و یک شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

تفسیر ماده 5 قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری :

با توجه به ابهامی که در برخی از انجمن‌های شهر (شورای شهر) در مورد تفسیر ماده 5 قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به وجود آمده است و تصور می‌گردد که چنانچه طرح تفصیلی شهری که به تصویب ماده 5 قانون فوق‌الذکر می‌رسد، در صورت عدم تصویب انجمن شهر اعتباری نخواهد داشت، لذا به استناد تبصره ماده 7 قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران، ماده 5 مزبور به شرح زیر توضیح داده می‌شود:

– کمیسیون ماده 5 قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران، طرح تفصیلی طرح جامع شهری را که مهندسین مشاور شهرساز بر اساس اصول طرح جامع مصوب تهیه می‌نمایند از نقطه نظر فنی بررسی و در صورت صحت مطالعات و جوابگوئی به نیازهای محلی، آن را به تصویب می‌رساند. رعایت طرح مزبور بدین ترتیب برای همگان لازم‌الاجرا ست.

– انجمن شهر (شورای شهر) آن قسمت از نقشه‌های طرح تفصیلی مصوب را که از وظایف مشخص شهرداری بوده و ضمنا اجرای آن برای شهرداری از نظر مالی تعهد آور و یا امکان‌پذیر است، با توجه به اولویت‌ها و خصوصا تامین منابع مالی برای اجرا، تصویب می‌نماید که بدین ترتیب اجرای این نقشه‌های طرح تفصیلی مصوب کمیسیون ماده 5 برای شهرداری مربوط لازم‌الاجرا خواهد بود.

– شهرداری طبق ماده 7 قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران مکلف به اجرای مصوبات شورایعالی شهرسازی (منجمله طرح جامع مصوب) می‌باشد و عدم تصویب یا تاخیر در تصویب انجمن شهر در مورد برخی از نقشه‌های طرح تفصیلی مصوب کمیسیون ماده 5 رافع مسئولیت‌های وی در قبال رعایت نمودن طرح‌های مذکور در هنگام صدور پروانه‌های ساختمان، تفکیک و یا سایر اقدامات شهرسازی نمی‌باشد.